Omurga Tedavisi
Omurganın anormal yanal eğriliği olarak tanımlanabilecek bir omurga sağlığı sorunu olan skolyoz genellikle çocukluk ya da erken ergenlik dönemlerinde teşhis edilir. Skolyoz, genellikle çocukları ve ergenleri etkileyen, omurganın yanlara doğru düzensiz bir eğriliğidir. Skolyozlu hastaların omurga eğrisi genellikle “S” veya “C” harfi şeklinde olur. Eğriler, teşhis edildiğinde eğrinin başlangıç boyutuna ve çocuğun mevcut büyüme aşamasına bağlı olarak boyut olarak artma riski altında olabilir. Eğrinin boyutunda artışlar, özellikle büyüme atakları sırasında meydana gelebilir.
İdiyopatik skolyoz; skolyoz hastalığının en yaygın şeklidir. Kesin nedeni bilinmemektedir, ancak vakaların üçte birine kadar genetik olabilir. İdiyopatik skolyoz üç kategoriye ayrılır: infantil (3 yaşına kadar olan bebekler), jüvenil (3-10 yaş) ve adolesan (en yaygın olan 10 yaşından büyük).
Nöromüsküler skolyoz; serebral palsi ya da kas distrofisi gibi altta yatan nörolojik ya da kas sağlığı ile ilgili durumlarla ilişkili olarak ortaya çıkabilir.
Konjenital skolyoz; doğum sırasında omurganın eğriliğine neden olan bir durum karşısında omurgaki omurların anormal şekillenmesiyle ilgilidir.
Omurga Tedavisi (Skolyoz) Nedir?
Egzersiz tedavisi idiyopatik skolyoz tedavisinde uygulanmakta olup duruşun düzeltilmesini, gövde kaslarının iyileştirilmesini, gövde gergin yapılarının hareketliliğinin artırılmasını hedefler. Spesifik egzersizlerin yanı sıra Schroth Terapi olarak da bilinen skolyoz tedavisi sayesinde omurga deformiteleri, cerrahi prosedüre gerek kalmadan düzeltilebilmektedir. Ayrıca hastaların akciğer kapasitelerinin ve solunum fonksiyonlarının iyileştirilmesi için derin solunum egzersizlerinden de yararlanılmaktadır.
Skolyoz, bir kişinin genel omurga hizalamasını değiştirerek kas dengesizliklerine, kötü duruşa ve bazen ağrıya neden olur. Skolyozun semptomları genellikle erken evrelerde belirsizdir ve gözden kaçırılmalarını kolaylaştırır. Durum tipik olarak ergenlik öncesi ve sırasındaki büyüme atakları sırasında gelişir , ancak her yaşta olabilir. Skolyozu erken yakalamak, hastalara skolyoz eğrisini şiddetli hale gelmeden düzeltmeleri için zaman verir.
Vakaların çoğu hafiftir, yavaş ilerler ve büyük deformiteye neden olmaz – yani cerrahi tedaviden önce gözlem, destek ve rehabilitasyon fizik tedavisi düşünülür. Bazı doktorlar ciddi vakalarda ameliyat önermektedir, ancak Schroth Metodu da dahil olmak üzere kullanılan cerrahi olmayan etkili tedaviler de vardır. Bu multidisipliner, cerrahi olmayan yaklaşım, her hastanın omurga skolyoz eğriliğine göre uyarlanmış skolyoz spesifik egzersizlerini içerir. Amaç, omurga ve kas dengesizliklerini düzeltmek için üç boyutlu bir yaklaşım kullanarak kavisli omurgayı daha doğal bir konuma getirmektir. Hedefe yönelik egzersizler, skolyoz eğrisini tüm açılardan ele almak ve ayrıca postüral farkındalığı teşvik etmek için omurgayı döndürmeye, uzatmaya ve stabilize etmeye yardımcı olur .
Omurga Tedavisi Neden Yapılır?
Doğrulanmış Doğrulanmış bir skolyoz teşhisi olduğunda, tedavi seçeneklerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek değerlendirilmesi gereken birkaç konu vardır. Spinal olgunluk, eğriliğin derecesi ve kapsamı, yeri ve ilerleme olasılığı gibi değişkenler değerlendirildikten sonra farklı tedavi seçenekleri önerilebilir.
Omurga tedavisi diğer bir deyişle skolyoz tedavisinde uygulanan Schroth Terapi her hastanın omurga eğriliğine göre uyarlanan egzersizlere dayanır. Schroth egzersizleri skolyozun şiddetine bakılmaksızın her yaştan hastada faydalı sonuçlar elde edilmesi için uygulanabilir. Schroth Terapi ile uygulanacak omurga tedavisi süresi hasta özelinde değişiklik gösterebilir. Skolyozun kontrol altında tutulması için ev ortamında da egzersizlere devam edilmesi gerekir.
Omurga Tedavisi Nasıl Yapılıyor?
Skolyoz tedavisinde cerrahi ve cerrahi olmayan farklı seçenekler kullanılabilir.
Gözlem: Çoğu hafif eğrilik, büyüme dönemlerinde en önemlisi olan eğrinin kötüleşmediğinden emin olmak için yakın gözlem dışında tedavi gerektirmez. Gözlem süreci, eğri sabitse X-ışınlarına olan ihtiyacı azaltmaya yardımcı olan bir Scoliometer seviyesi kullanılarak takip muayeneleri ve ölçümleri yapılmasını içerebilir.
Korseleme: Büyüme süreci devam eden çocuklarda çocuklarda orta dereceli eğriler kötüleşme riski altındadır, ancak çoğu durumda ilerlemeyi durdurmak için bir korse ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Korsenin, uygun şekilde giyildiğinde etkili bir skolyoz tedavisi şekli olduğu kanıtlanmıştır. Bazı eğrilikler korsenin tam zamanlı olarak takılmasını gerektirirken, diğerlerinde korsenin yalnızca gece takılması yeterli olabilir.
Alçılama: Erken başlangıçlı skolyozu olan bebekler ve küçük çocuklar için, eğrileri düzeltmek ve hatta eğri çözünürlüğüne yol açmak için seri alçılama yapılabilir.
Schroth Terapi: Schroth Metodu, skolyoz tedavisi için uygulanan ve cerrahi olmayan bir tedavi yöntemidir. Kavisli omurgayı daha doğal bir konuma döndürmek için her hasta için özelleştirilmiş egzersizler kullanılır. Schroth egzersizleri, omurgayı üç boyutlu bir düzlemde döndürmek, uzatmak ve stabilize etmek amacıyla uygulanır. Skolyoz oldukça karmaşık bir omurga sağlığı sorunudur. karmaşık bir durumdur. Arkadan, C veya S şeklinde yana doğru bir eğri gibi görünmesine rağmen çıplak gözle görülemeyen şey, omurgadaki omurların bir eğri oluştururken nasıl döndüğüdür. Omurlar arasındaki boşluklar bazı bölgelerde sıkışabildiği ve diğerlerinde gerilebildiği için skolyoz hastalarında omurga tedavisi kapsamında uygulanan fizik tedavi, eğriyi tüm açılardan ele almak için 3 boyutlu bir yaklaşım gerektirir.
Cerrahi: Şiddetli eğrilikler, omurgayı düzeltmek ve stabilize etmek için ameliyat gerektirebilir. Modern enstrümantasyon ve en son düzeltme teknikleri, daha iyi eğri düzeltmesine, hareketsiz alanlarda hareket segmentlerinin korunmasına ve ameliyattan sonra korse ihtiyacını ortadan kaldırmaya olanak tanır. Görüntü kılavuzluğunda cerrahi, cerrahların, ameliyattan önce alınan BT taramalarından oluşturulan 3D görüntüleri kullanarak bir hastanın omurgasını daha iyi görselleştirmesine imkan verir. Bu taramalar daha sonra cerrahi hassasiyetini, sonuçları ve güvenliği artırmak için ameliyat sırasında gerçek zamanlı olarak kullanılır.
Omurga Tedavisi Kimler İçin Uygundur?
Omurga tedavisi kapsamında Schroth Terapi;
- Omurgada bulunan eğriliklerin düzeltilmesi,
- Skolyoza bağlı ağrıların azaltılması ve kontrol altına alınması,
- Omurga eğriliğinin nefes alma sorunlarına neden olduğu durumlarda akciğer sorunlarının giderilmesi,
- Omurganın gücünün ve hareketlerinin daha iyi bir hale getirilmesi,
- Kozmetik sorunların gideirlmesi,
- Duruşun iyileştirilmesi ihtiyacı olan hastalara uygulanabilir.
Omurga Tedavisi Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Omurga tedavisi kapsamında Schroth Terapi, skolyoz hastalığının ve neden olduğu sağlık sorunlarının giderilmesi amacıyla uygulanır.
Omurga Tedavisi Uygulamaları Nelerdir?
Çocuklarda skolyoz tedavisinin odak noktası genellikle orta-şiddetli omurga eğriliğinin kötüleşmesini önlemektir. Bu amaçla bir sırt desteği önerilebilir. Tipik olarak, bir çocuk kemiklerinin büyümesi durana kadar bir atel takılır.
Yetişkinlerde, skolyoz tedavisinin odak noktası, genellikle eğriliğin kendisini düzeltmekten ziyade, omurga eğriliğine neden olan dejeneratif değişiklikleri ele almaktır. Fizik tedavi, güçlendirme ve germe egzersizleri ve ağrı yönetimi gibi cerrahi olmayan tedaviler, hafif ila orta şiddette semptomlarda etkili bir rahatlama sağlayabilir. Dejeneratif skolyoz, spinal stenoz (daralma) ile sonuçlanmışsa, omurilik veya etkilenmiş bir sinir kökü üzerindeki baskıyı azaltmak için ameliyat önerilebilir. Sıkıştırılmış sinirler için alan yaratmak için, cerrah laminanın bir kısmını (omurilik kanalı üzerinde “çatıyı” oluşturan kemik) çıkarmak için bir laminektomi yapabilir. Bazı durumlarda, cerrah omurganın stabilize edilmesine yardımcı olmak için bir spinal füzyon da yapabilir.
Omurga Tedavisi Sonrası İyileşme Süreci Nasıl Olur?
Skolyozda omurga rotasyonu her insanda farklı olduğundan Schroth egzersizleri, her bir hastanın omurgasının benzersiz eğriliğine göre kişi özelinde uyarlanmaktadır. Ayakta, otururken veya yatarken yapılabilen egzersizler sırasında skolyozun düzeltilmesine yardımcı olacak en etkili sonuçların alınabilmesi için terapi topları, direkler ve Schroth çubukları gibi aksesuarların kullanılması da söz konusu olabilir. Schroth egzersizleri kişiden kişiye farklılık gösterse de kas simetrisi, rotasyonel açısal solunum ve duruş farkındalığı olmak üzere üç önemli bileşeni içerir.
Schroth Terapi tamamlandıktan sonra omurga eğrilik derecesinde gözle görülür bir iyileşme meydana gelir. Programın uzunluğu değişebilse de tipik olarak 5 ila 20 seanstan oluşur. Seanslar genellikle 45 ila 60 dakika arasında tamamlanmakla birlikte seansların uzunluğu ve sıklığı büyük ölçüde hastanın toleransına ve skolyozun boyutuna bağlıdır.