Dr. David Daniel Palmer’ın 1895 yılında uygulamaya başladığı kayropraktik elle uygulanan bir tedavi yöntemidir. El ile yapılan uygulama yoluyla ve doğal yollarla vücut sağlığının korunmasına ve direncinin artırılmasına odaklanır.

Kayropraktik tedavi ortaya çıktığı ilk yıllardan bu yana akut ve kronik mekanik kaynaklı omurga hastalıklarında kullanılan bir yöntemdir. Bu bağlamda omurilik tümörü ve enfeksiyonuyla kırık dışında diğer tüm hastalıkların tedavisinde tercih edilen ilk yöntemlerden biri olma özelliği taşımaktadır. Kayropraktik, omurgadaki mekanik işlev bozukluğunun neden olduğu hastalıkların teşhisi, tedavisi ve bunların sinir sistemi üzerindeki etkilerini azaltmaya odaklanan bir manuel tıp girişimi şeklinde tanımlanabilir. Tedavi edilmek istenilen alan omurga üzerinde belirlendikten sonra eller kullanılarak ilgili eklemin harekete geçirilmesi sağlanır. Bu sayede sıkışmış olan sinirlerin üzerindeki mevcut baskının ortadan kaldırılmasına imkan verilir.

Kayropraktik Tedavi Uygulama Aşamaları

Tüm dünyada geçerli bir bilimsel tedavi yöntemi olan kayropraktik tedavi Dünya Sağlık Örgütü tarafından da kabul edilmektedir. Pek çok doktor bel ve boyun ağrılarının tedavisinde ilk seçenek olarak kayropraktik tedaviye yönelmektedir. 

Kayropraktik tedavinin amacı omurga dizilimindeki bozuklukların düzeltilmesi yoluyla sinir sistemi, beyin ve diğer organlar arasında sağlıklı bir iletişim kurulmasını sağlamaktır. Kayropraktik tedaviden optimum fayda sağlanması için hasta uygulama öncesi tüm yönleriyle değerlendirilir. Bu sayede rahatsızlığın ve problemin altında yatan nedenler belirlenir. Eğer gerek duyulursa MR ve grafi gibi ek tetkiklerden yararlanılabilir. Kayropraktik uzmanlarının uyguladığı başlıca tetkikler şu şekildedir.

Kayropraktik manipülasyon fizyolojik hareket alanının ötesine geçilmeksizin ve anatomik limitler aşılmaksızın eklemlerin redükse edildiği yani normal eksenine geri getirilmesi işlemidir. Eklemin tamamen güvenli şekilde düzeltilmesine imkan veren bu yöntem klasik manipülasyon yönteminden farklı olarak yalnızca bozuk olan eklemin kalıcı olarak düzeltildiği bir tekniktir.

Kayropraktik sublüksasyon iki dorsal omurun yer değiştirmesidir. Sublüksasyon kayropraktik tedavide son derece önemli yer tutmakta olup sıklıkla tercih edilen yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

• Toogle Drop: Eller çapraz kullanılarak omurganın belirli bir alanına sıkıca bastırılır. Daha sonra kesin ve hızlı bir itmeyle omurga ayarlanır. Bu yöntem genellikle Vertebra eklemlerindeki hareketlilik için kullanılır.
• Lomber Rulo: Uzman bu yöntemde hastayı kendi tarafına göre konumlandırarak yanlış hizalanmış olan omurlara hassas ve hızlı bir baskı uygular. Daha sonra uygun pozisyona geri getirir.
• Hareket Palpasyonu: Omurların normal hareket düzlemlerinde serbest hareket etmediğinin belirlenmesi için uygulanan bir tekniktir.
• Masa Ayarlamaları: Uzman hastayı “Damla parçası” denilen özel bir masaya yatırdıktan sonra masa hareketiyle eş zamanlı olarak hızlıca baskı uygular.
• Serbest Bırakma Çalışması: Bu yöntem, omurların ayrılması için parmak uçlarının kullanılmasıyla hafif bir baskı uygulanmasına dayanır.
• Alet Ayarları: Nazik yöntemlerden biri olan bu teknik genellikle omurganın ayarlanması için tercih edilir. Ayarlama amacıyla tek yüklü bir aktivatör aletinden faydalanılır.

Kayropraktik Tedavi Nasıl Etki Eder?

Beynin devamı niteliğindeki omurilik, omurgaların arkasında bulunur. Görevi tüm vücuda giden sinirlerle beyin arasındaki iletişimin sağlanmasıdır. Omurgaların yapısında ya da yerleşiminde bulunan bozukluklar omuriliği de doğrudan bir şekilde etkiler. Zaman içinde travma, duruş bozukluğu, stres, fıtık gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak omurganın doğal yapısında bozulma oluşur. Bu durumda beyin ve vücut arasındaki iletişimde aksaklıklar yaşanması olasıdır. Bunlar genellikle ağrı ya da fonksiyon bozuklukları olarak ortaya çıkar.

Omurganın tedavi edilebilir dizilim bozukluklarına yönelik kayropraktik tedavi uygulanmasına fonksiyon bozukluklarının ve ağrıların iyileşmesi mümkündür. Kayropraktik tedavideki temel amaç dizilim bozukluklarının düzeltilmesi yoluyla beyin, sinir sistemi ve organlar arasında sağlıklı bir iletişim gerçekleştirmektir.

Kayropraktik Tedavi Hangi Hastalıklarda Uygulanır?

Kayropraktik tedavi;

• Bel ve boyun fıtığı,
• Duruş bozukluklarından kaynaklanan sırt, boyun ve bel ağrıları, 
• Strese bağlı oluşan yaygın kas ağrıları,
• Myofasiyal ağrı sendromu,
• Spor yaralanmaları,
• Baş ağrıları,
• Fibromiyalji gibi sorunların giderilmesi amacıyla tercih edilebilir.

Hastanın ve hastalığın derecesine göre haftada 1, haftada 2, iki haftada 2 ya da ayda 1 seans şeklinde kayropraktik tedavi uygulanabilir. Genellikle 6 ila 8 seanslık planlama yapılır. Kayropraktik tedavinin fizik tedavi ve egzersiz ile birlikte gerçekleştirilmesi tedavi süresini kısalttığı gibi tedavinin etkinliğini artırabilir.

Kayropraktik tedaviden optimum faydanın sağlanabilmesi için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Kayropraktik tedavi sonrasında hasta mutlaka yorulup zorlanmasına neden olabilecek işlerden uzak kalmalıdır. Hastanın durumuna göre gerekli görüldüğü takdirde bir süre istirahat raporu verilmesi ve egzersizler uygulanması gerekir. Tüm bunlara ek olarak kayropraktik tedaviden sonra bazı yaşam tarzı değişikliklerine gidilmesi tedavinin etkisini artıran faktörler olarak ön plana çıkar. Gerçekleştirilmesi gereken yaşam tarzı değişiklikleri arasında yanlış duruş, yanlış oturma ve yanlış yatış sayılabilir.

Kayropraktik tedavi bu alanda eğitim almış, deneyimli ve uzman kişiler tarafından uygulandığı sürece son derece güvenli bir tedavi yöntemidir. Bununla birlikte kayropraktik tedavi için uygunluk kararı yapılan değerlendirmeler sonrasında her hasta özelinde verilmelidir.