Kalça Sıkışma Sendromu Tedavisi

Uyluk kemiği ile leğen kemiğini yani femur ile pelvisi birleştiren eklem kalça eklemidir. Top gibi yuvarlak olan femur kemiği başı, leğen kemiğinin oluşturduğu ve asetabulum denilen yuvaya yerleşerek kalça eklemini meydana getirir. 

Kalçadaki eklem yuvasının çevresinde kalın kıkırdaksı bir halka bulunur ve bu halka labrum olarak da adlandırılır. Labrumun işlevi asetabular yuva derinliğini artırmak ve femur başını sararak kalça ekleminin sabitliğine katkıda bulunmaktır. Kalça eklemini çevreleyen eklem kapsülüyle güçlü pek çok bağ da eklemi destekleyerek koruma görevini üstlenir.

Top gibi yuvarlak olan kalça femur kemiği başının hareket ederken yuvaya uyumsuz ya da erken teması nedeniyle eklem kenarında sıkışma ortaya çıkabilir. Buna bağlı olarak çoğu zaman kasık bölgesinde ya da dış yanda olmak kaydıyla kalçada ağrı meydana gelebilir. Başlangıçta ağrı yalnızca uzun yürüyüşler ya da sportif aktiviteler sırasında belirgindir. Zaman geçtikçe günlük hayat içerisinde de hissedilir hale gelir. Ağrı özellikle uzun süreli oturma ve çömelmeyle artar. Aynı zamanda tutukluk ve hareket zorluğu gibi yakınmalara yol açar. Bu uygunsuz temas ve sıkışma zaman içinde tekrarladıkça eklem kıkırdağında hasara ve kireçlenmeye neden olabilir. Kalça eklem kireçlenmesi oluştuğunda hastaların süregelen ağrı, yürüme zorluğu ve hareket kısıtlılığından kurtulası için kalça protez ameliyatına gereksinim duyulabilir.

Kalça Sıkışma Sendromu Tedavisi Nedir?

Kalça sıkışma sendromu ya da kalça sıkışma impingement sendromu; yapısal kalça sorunları dolayısıyla kalça eklemi hareketleri sırasında kalça eklemini meydana getiren iki ana parçanın anormal bir şekilde birbirine temasıyla ortaya çıkan bir hastalık olarak tanımlanabilir. Bu hastalığın tedavisi amacıyla uygulanan prosedürler ise kalça sıkışma sendromu tedavisi adı verilir.

Eklem yuvasının üst ucuyla uyluk kemiği başının kenarı, kalça karına doğru büküldüğünde belirli bir açıdan sonra temas etmekte olup normal kalça ekleminde, kalça eklemi karna doğru en fazla çekildiği zamanlarda bile bu temas yumuşak olur. Bu teması yumuşatan kalça eklemini çepeçevre satan kıkırdak halkadır.

Eğer kalça ekleminin yapısında yapısal bir sorun olduğu durumlarda kalça büküldüğünde bu temas anormal olur. Aşırı temas aşırı sıkışmaya, ağrıya ve zaman içinde eklemde bozulmaya yol açar.

Kalça Sıkışma Sendromu Tedavisi Neden Yapılır?

Kalça sıkışma sendromunun neden olduğu ilk yakınmalar kasıkta orta, bazı hareketler sonucunda ise ani ağrılardır. Ağrılar zaman içinde daha uzun süreli bir hale gelir. Bazı hastalar ağrıyla birlikte kasıkta atlama ve klik hissi ya da sesi duyabilirler. Özellikle spor, çömelme kalkma, yoğun ve ağır işler ile ani kalça hareketleri sonrasında ağrı artar. İstirahat sırasında da bir süre daha devam edebilir. Mekanik ve aynı hareketlerde benzer oluşan ağrılar başlangıç aşamasında keskin  olsa da kireçlenmeni gelişmeye başlamasıyla birlikte hareket kısıtlanmaya başlar. Yıllar geçtikçe ağrılar devamlılık kazanır ve gece ağrıları da görülebilir. Bazı hastalarda başlangıçtaki ağrılı dönemden sonra ağrısız bir dönem yaşanması da söz konusu olabilir. Kalça sıkışma sendromu yaşayan hastalarda bu hastalığın neden olduğu sorunların giderilmesi için kalça sıkışma sendromu tedavisine başvurulur.

Konservatif tedavide ağrının azaltılması ve fonksiyonların artırılması amacıyla;

• Aktivite ve dinlenme modifikasyonu, 
• Kalça eklemine gelen streslerden korunmaya dair eğitim,
• Eklemlerdeki hareket sınırının korunması,
• Ağrıya yönelik olarak elektroterapi, hidroterapi, masaj gibi yöntemlerle NSAI ilaçların kullanılması,
• Kalça çevresinde bulunan kaslardaki spazmın azaltılması için kas gevşetme yöntemleri kullanılarak sekonder olarak etkilenen diğer eklemlerle yapılarda görülen problemlerin minimize edilmesi,
• Kalça ekleminin eklem hareket sınırı içinde bulunan kas kuvvetinin korunması,
• Fonksiyonel düzeyin artırılması,
• Gövde ve pelvis stabilizasyonunun artırılması tercih edilir.

Kalça Sıkışma Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılıyor?

Hafif vakalarda ultrason eşliğinde labruma ve kalça eklemine PRP enjeksiyonu uygulanabilir. Alınan önlemlere ve uygulanan tedavilere yanıt alınamayan vakalarda ya da labrumda belirgin kıkırdak hasarı ya da yırtık tespit edilen durumlarda kalça artroskopisi ve kapalı cerrahi tedavi uygulanması gerekliliği oluşabilir.

Kalça Sıkışma Sendromu Tedavisi Kimler İçin Uygundur?

Kalça sıkışma sendromu tedavisi, bu hastalığa dair teşhis koyulan ve hastalık nedeniyle yaşam kalitesi olumsuz yönde etkilenen kişiler için uygun bir tedavidir.

Kalça Sıkışma Sendromu Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Kalça sıkışma sendromu tedavisinin ilk adımı istirahat edilmesi ve ağrıya neden olan aktivitenin azaltılması olmalıdır. Sonraki adım kalça çevresindeki kasların esnetilip güçlendirilmesini sağlayacak egzersizler uygulanmasıdır. Ağrılı dönemde kısa süreli olmakla birlikte ağrı kesici ilaçların kullanılması ile fayda sağlanabilir.

Kalça eklemi mpbilizasyonuyla gergin olan kas ve eklem kapsülü gibi dokuların esnetilmesi mümkündür. Eklem pozisyon hissi ile kalçanın dinamik kontrolünü artıran egzersizlerden önemli bir fayda sağlanabilir.

Ultrason, TENS gibi fizik tedavi yöntemleri ağrının azaltılması ve eklem hareket açıklığının artırılması noktasında etkilidir. Ayrıca kıkırdak hasarının tamiri amacıyla kök hücre ve PRP enjeksiyonu gibi rejeneratif tıp yöntemlerinden yararlanma sıklığı da giderek artmaktadır.

Fizik tedavi yöntemleriyle istenilen iyileşmenin sağlanamadığı durumlarda ameliyat yoluna başvurulabilir. Yapılacak olan ameliyatın türü ve kapsamı sıkışma tipi ile kıkırdak dokudaki hasara göre hasta özelinde belirlenir. Sorunun ilerlemediği durumlarda kapalı yani artroskopik ameliyat faydalı bir tedavi haline gelebilir. Kıkırdak hasarının fazla ve eklem kireçlenmesinin ileri düzeyde olduğu durumlarda kalça ekem protezi ameliyatı tercih edilebilir. Ameliyattan sonra normal yaşama dönüş için fizik tedavi uygulamaları yapılması gereklidir.

Kalça Sıkışma Sendromu Tedavisi Sonrası İyileşme Süreci Nasıl Olur?

• Hasta özelinde değerlendirmeye göre planlanan dinamik bir program olması, 
• Yapılan cerrahi işlem ile hastanın özelliklerinin dikkate alınarak planlanması,
• Doku iyileşmesinin takip edilmesi,
• Yoğun ve güvenli bir program olması,
• Ağırlık taşıma ile ROM kısıtlamalarına göre zamanlanma özelliği taşıyan bireysel bir program olması,
• Aktivitelere ve spora yönelik özel işlevsel rehabilitasyonn programları içermesi,
• Sporcular için hazırlana programda hız, güç ve çeviklik egzersizlerine önem verilmesi
• Rehabilitasyonun uzun ömürlülüğüne ve hasta tatminine dayanan bir program olması,

Ameliyat sonrası en iyi ve sağlıklı iyileşme sürecinin yaşanması için fizyoterapi ve rehabilitasyon zorunludur. Bu kapsamda; buz, hidroterapi, aktif ROM hareketleri, bisiklet, Core stabilizasyon, elektroterapi, CPM, klasik masaj ve derin friksiyon masajı, kuvvetlendirme egzersizleri ile yürüme eğitimi uygulanabilir. Rehabilitasyonda; İliopsoas, iliotibial band, kalça adduktörleri, lumbar bölge, tensor fasciae latae, gluteus medius ve kalça iç rotatörleri kaslarına odaklanılır.