Boyun Düzleşmesi Tedavisi
Omurga, üç ana doğal ve sağlıklı eğriden oluşur ve bu eğriler ona gücünü ve esnekliğini verir. Bu eğrilerin kaybı, vücutta hissedilebilecek bir dizi soruna neden olabilir. Sağlıklı bir ‘servikal lordoz’, servikal omurganın doğal eğriliğini ifade eder. Servikal lordoz kaybı olduğunda, boyun anormal bir şekilde düzleşebilir, bu da ‘ileri kafa duruşu’ olarak bilinen ve tüm omurgayı etkileyen olumsuz omurilik gerilimi geliştirme riskini artırır.
Omurganın kavisli olmasının nedeni mümkün olduğunca güçlü ve esnek kalmasını sağlamaktır. Omurga merkezi sinir sistemini oluşturmak için beyinle birlikte çalışan omurliği ve vücudun birçok iç organını korur. Ayrıca vücuda gerekli yapısal desteği sağlayarak dengeyi ve dik duruşu korumamızı sağlar.
Omurga üç ana bölüme ayrılır: servikal, torasik ve lomber. Servikal omurga boynu içerir ve omuz seviyesinde üst sırta bağlanır; torasik omurga, üst ve orta sırt ve lomber omurga alt sırt anlamına gelir.
Boyun Düzleşmesi Nedir?
Omurga üst üste dizilmiş 32-33 adet kemikten meydana gelir. Hareket sisteminin temel elemanı olan omurga, ayakta durma ve oturma sırasında gövdeyi destekler. Omurlar arasında bulunan ve disk denilen kıkırdak yapılar hareket kolaylığını sağlar. Boyun bölgesindeki doğal eğrilik omurların, ağırlıklara ve darbelere karşı dayanıklılık kazanmasında rol oynar.
Mekanik yüklenme, aşırı stres ve benzeri nedenlerle omurganın normal eğriliğini kaybetmesi ve doğal C şeklini kaybetmesi boyun düzleşmesi olarak adlandırılır. Omurların doğal duruşu, özel ve yumuşak yapılar olan diskler tarafından sağlanır. Diskler kaydığı ya da belirli nedenlerle genel şekillerini kaybettiği durumlarda boyun düzleşmesi sorunu yaşanır.
Boyun düzleşmesi genetik nedenlerin yanı sıra boyun bölgesine yönelik baskı, darbe ve travmadan da kaynaklanabilir. Duruş bozukluğu, hareketsiz yaşam, aşırı yorgunluk, depresyon, uzun süre aynı pozisyonda kalmak ve vücuda aşırı yük bindirmek gibi etkenler de boyun düzleşmesinin nedenleri arasında sayılabilir.
Boyun Düzleşmesi Neden Yapılır?
Boyun düzleşmesi sorunu olan ancak herhangi bir ağrı ya da semptom yaşamayan kişiler de vardır. Duruş bozukluğu olan kişilerde boyun ve bel ağrısı, radiküler semptomlar, omurilik disklerinde problemler ile boyun ve omuz kaslarında gerginlik olması riski daha yüksektir. Boyun düzleşmesi sorunu yaşayan kişilerin omurgaları yaralanmaya daha açıktır. Araba kazalarında, yüksekten düşme ya da kafaya ağır bir çarpma gibi travma durumlarında ciddi yaralanmalar meydana gelebilir.
Boyundaki eğriliğin kaybolması halinde omurilikteki gerginlikle birlikte disklere uygulanan baskı artar. Boynun arkasındaki ve omuzlardaki kaslar gerilir. Boyun bölgesindeki doğal kıvrım kaybolunca baş öne doğru hareket ederek ağırlaşmaya başlar. Vücut bu duruma adapte olarak bir süre bu şekilde çalışmaya devam edebilir. Ancak ek basınç zarar vererek omurilik disklerinin normalden daha hızlı bir şekilde dejenere olmasına yol açabilir.
Boyun Düzleşmesi Nasıl Yapılıyor?
Boyun düzleşmesi teşhisi için hastanın tıbbi geçmişi değerlendirilir, fiziki muayene yapılır ve belirli semptomlar hakkında bilgi edinilir. Fizik muayene sırasında doktor hastadan öne ve yana doğru eğilmesini ister.
Boyun düzleşmesi tedavisi hangi durumdan kaynaklandığına göre değişiklik gösterebilmektedir. Boyun düzleşmesi yaşayan kişiler çoğunlukla fizik tedaviye, yaşam tarzı değişikliklerine ve gerekli durumlarda cerrahi müdahalelere iyi yanıt verebilmektedirler.
Boyun düzleşmesinin sinirlere baskı yapmadığı durumlarda boyun egzersizleri, ağrı kesici ilaçlar ve fizik tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınması söz konusu olabilir. Boyun düzleşmesi için uygulanabilecek tek tedavi cerrahi prosedür değildir.
Doktorların genel yaklaşımı öncelikle hastanın daha ciddi travmalarla karşılaşmaması için boyun düzleşmesinin kontrol altına alınmasıdır. Bununla birlikte boyun düzleşmesinin zaman içerisinde ilerleme kaydetmesi halinde cerrahi müdahalede bulunulması gerekliliği gündeme gelebilir. Boyun bölgesi sinir yoğunluğunun çok fazla olduğu bir bölge olduğundan bu bölgeye yapılan operasyonlar son derece hassastır. Cerrahi prosedürlerin amacı omurilik üzerinde düzleme nedeniyle oluşan baskının ortadan kaldırılması ve boyun düzleşmesinin ilerlemesinin engellenmesidir. Cerrahi müdahale alanında uzman ve deneyimli cerrahlar tarafından uygulandığı takdirde hastaların yaşam kalitesini artırmaktadır. Aksi takdirde şiddeti sürekli artan boyun ağrısı ve boyunda hareket kaybı gibi istenmeyen durumlarla karşılaşılabilir.
Boyun Düzleşmesi Kimler İçin Uygundur?
Boyun düzleşmesi sorunundan olumsuz yönde etkilenen ve yaşam kalitesi bozulan kişiler boyun düzleşmesi için uygun adaylar olarak kabul edilirler.
Boyun Düzleşmesi Hangi Hastalıklara İyi Gelir?
Boyun düzleşmesi sonucu bireyin boynunun ne kadar esnetebileceği üzerinde doğrudan etkili olan bağlar üzerinde aşırı seviyede stres ortaya çıkabilir. Kafatasının ardından başlayan bu bağ boynun arkasından devam ederek servikal omurgada bulunan son kemiğe kadar uzanmaktadır.
Boyun düzleşmesi sorunu yaşayan bireylerde meydana gelen hareket sınırlaması ve sertlik gibi durumlar omurganın şok emme kapasitesini azaltır. Bu durum bireylerin ciddi yaralanmalara yatkın hale gelmesine neden olabilir. Bu durum her zaman hissedilen ağrılarla ilişkilendirilmesi olası olmadığından bu sınırlamalar yaralanma sonrasında fark edilebilmektedir.
Boyun düzleşmesi sorunu yaşayan bireylerde bazı yaralanmaların omuriliğin kendisine kadar ulaşması söz konusu olmaktadır. Bunun sonucunda boyunda ağrı, baskı, kafatası tabanında karıncalanma, uyuşma, yutma zorluğu ve çift görme gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Boyun Düzleşmesi Sonrası İyileşme Süreci Nasıl Olur?
Boyun düzleşmesi tedavisi olarak cerrahi prosedürün tercih edildiği durumlarda iyileşme sürecinin ardından hastalar normal faaliyetlerini gerçekleştirebilecek hale gelirler. Ancak ameliyatın ardından 3 ay süreyle boyunluk takılması gerekliliği oluşabilir.
Pek çok hastada boyun düzleşmesi kişinin davranışlarını temel alan mekanik sorunlar olduğundan problemin giderilmesi için fizik tedavi ve duruş alışkanlıklarının değiştirilmesi yeterli gelebilir.
Boyunluk ve hafif ağrı kesici ilaçların kullanılmasıyla birlikte fizik tedavi, boyun eğrisinin omurilik üzerinde baskı yaratmadığı ve farklı sorunlara neden olmadığı durumlarda etkili bir yöntem haline gelebilir.
İlaç tedavisi davranış değişikliği söz konusu olmadığı sürece yalnızca semptomların hafifletilmesini sağlar. Farklı tıbbi sebeplerden kaynaklanan ve omurilik üzerinde baskı yaratan durumlarda cerrahi müdahale gündeme gelebilir.
Servikal kifoz boyun düzleşmesinin ağır bir türüdür. Bu sorunun giderilmesi için kullanılabilecek en yaygın cerrahi türünün spinal füzyon cerrahisi olduğu ifade edilebilir. Boyun düzleşmesi sorununda fizik tedavi yöntemi gerek kendi başına geek cerrahi müdahale sonrası uygulanabilir. Hasta fizik tedavi gördüğü süre boyunca kaslarının güçlendirilmesi için fizyoterapistiyle doktoru tarafından tavsiye edilen boyun egzersizlerini düzenli olarak gerçekleştirmeye özen göstermelidir.
Boyun düzleşmesi genellikle mekanik bir problem olduğundan vücudun doğal duruşu desteklenmeli ve eski haline getirilmesi için kaslar, sinirler ve diskler üzerindeki yüzün azaltılması sağlanmalıdır. Bunlara yönelik olarak önlemler alınması ve egzersiz programları uygulanması henüz ciddi sorunlar ortaya çıkmadan tedbir alınması anlamına gelecektir.
Omurga bir bütün halinde çalıştığından sırt, bel ya da boyun bölgesi problemleri omurgayı etkileyecektir. Bunun önlenmesi için dik oturmaya, oturma sırasında sandalyenin ayaklar yere temas ettiğinde dizlerin 90 derece açı yapacak yükseklikte olmasına özen gösterilmelidir. Sandalyenin bel kısmına özel bir bel yastığı koyulması yoluyla belin desteklenmesi ihmal edilmemelidir. Monitör doğru hizalanmalı, monitörün aşağıda kalması halinde başın sürekli öne eğilmesi gerekliliği oluşacağından boyun düzleşmesi riskinin artabileceği unutulmamalıdır.