Hastaların doktor ziyaretlerinin en yaygın nedenlerinden biri bel ağrısıdır. Bel ağrısı aynı zamanda işle ilgili engelliliğe de neden olabilir. Genellikle ağır nesnelerin kaldırılması sırasında ani hareketler yapılması, vücut mekaniğinin zayıflığı nedeniyle yaşanan kas burkulmaları ya da zorlamalar gibi ana yararlanmalar bel ağrısına neden olur. Bunlara ek olarak omurilik kanseri, siyatik, artrit, yırtılmış ya da fıtıklaşmış disk, böbrek ya da omurga enfeksiyonu gibi birtakım hastalıklar nedeniyle de bel ağrısı yaşanabilir.

Bel ağrısının tedavisi, teşhis edilen ya da şüphelenilen belirli bir neden yönelik olarak planlanmalıdır. Bu sayede optimum faydanın sağlanması mümkün olabilir. Bel bölgesindeki zorlanmanın neden olduğu akut sırt ağrısı için başlangıç aşamasında evde yapılan uygulamalar ile fayda sağlanması mümkün olabilir.

Tıpta lumbago olarak da bilinen bel ağrısı, bel bölgesinde ortaya çıkan her tür ağrıyı kapsayan genel bir terimdir. Bel ağrısı önemli düzeyde iş gücü kaybına neden olabilen ve erişkinlerin yaklaşık %80’ini etkileyen yaygın sağlık sorunları arasında yer alır. Donuk hafif bir ağrı ya da aniden ortaya çıkan keskin bir ağrı şeklinde görülebilir.

Bel Ağrısı Neden Olur?

Yapısal destek, hareket ve belirli vücut dokularının korunması bel bölgesi ya da lumbal bölgenin işlevleri arasında yer alır. Buradaki omurga kemikleri, omurga çevresindeki bağlar, bel çevresindeki kaslar, omurlar arasındaki diskler, omurilik ve sinirler, karındaki iç organlar ve bel bölgesini kaplayan cilt bel ağrısına neden olabilir.

Bel ağrısının en yaygın nedenleri sinir tahrişi, belde zorlanma, kemik ve eklem problemleri ile omurilikten çıkan sinir köklerindeki sorunlardır. 

Bel bölgesindeki bağ, tendon ya da kasların gerilmesi sonucu yaralanması bel zorlanması olarak anılır. Bölge yumuşak dokularındaki gerilmeyle ilgili yapılarda değişen derecelerde mikroskobik yırtılmalar oluşabilir.

Bel bölgesinde omurgadan çıkan sinirler, omurilik köklerinden cilt yüzeyine kadar herhangi bir bölgede mekanik basınçtan dolayı tahriş olabilir. Disk hastalığı, zona enfeksiyonuna bağlı sinir iltihaplanması ile kemik problemleri bu etkenler arasında sayılabilir.

Bel bölgesindeki omurların arasında bulunan disklerin zarar görmesinden kaynaklanan sinir tahrişi lomber radikülopati olarak adlandırılır. Diskin dış halkasındaki yıpranma ve aşınma ya da travmatik yaralanma veya her iki nedene bağlı olarak disk hasar görebilir.

Bel omurlarının genişlemesi ya da yer değiştirmesine neden olan durumlar bitişik omurilik ve sinirler için boşluğu sınırlayarak kemiklerin baskı yapmasına yol açabilir.

Doğumsal kusur, yıpranma, aşınma, eklem iltihabı ya da yaralanma bel ağrısına neden olabilen kemik ve eklem koşulları arasında sayılabilir. Skolyoz ile Spina bifida bel ağrısının en sık görülen doğumsal nedenleridir.  

Genellikle osteoporozu bulunan ileri yaştaki kişilerde bel omurlarında ve sakrumda kırık görülebilir. Ayrıca uzun süre kortizonlu ilaç kullanmak da bu duruma neden olabilir. Bu kişilerde ayakkabı bağlamak için öne eğilmek gibi çok hafif fiziksel stresler bile kırıklara yol açabilir.

Bel Ağrısı Yaşam Konforunuzu Azaltmasın

Kişinin iş ve özel yaşamını ciddi düzeyde etkileyebilen yaygın bir sağlık sorunu olan bel ağrısının hafifletilmesi için uygulanabilecek bazı yöntemler vardır.

Egzersiz: Bel ağrısı kişinin hareket etmesini ve ayağa kalkmasını zorlaştırabilir. Kısa yürüyüş, yüzme, yoga ya da hafif dereceli diğer sportif aktiviteler bel ağrısını hafifletebilir. Egzersiz kaslardaki gerginliği gevşeterek doğal bir ağrı kesici olan endorfin salınımını tetikler. Kronik bel ağrısı yaşayan kişilere kaslarını esnek ve güçlü tutmaya yardımcı olacak kuvvet ve germe egzersizlerinden oluşan düzenli egzersiz programları önerilir. 

Sıcak ve Soğuk Uygulama: Bel ağrısının hafifletilmesi için en etkili yollardan bir diğer sıcak ve soğuk uygulama yapılmasıdır. Beldeki zorlanmaya bağlı olarak ortaya çıkan bel ağrısının hafifletilmesinde yaralanmanın ardından buz uygulaması yapılması fayda sağlar. Ağrıyan alana bir havluya sarılmış buz torbası uygulandığında yaralanmaya bağlı gelişen akut iltihaplanmanın gerilemesi mümkün olur. Soğuk uygulama ani ve yoğun bel ağrısının hafifletilmesini de sağlayabilir. Uygulama sırasında cilt mutlaka soğuktan korunmalıdır. Bir seferde en çok 20 dakika süreyle uygulama yapılmalıdır. İlk 48 saatlik akut dönemde soğuk daha sonra sıcak uygulama yapılmalıdır. Sıcak uygulamada da cildin yanmasını önlemek için sıcaklık derecesi iyi ayarlanmalıdır.

Germe Hareketleri: Bel ağrısının hafifletilmesi amacıyla çeşitli germe hareketlerinden faydalanılabilir. Germe uygulamalarından her biri 30 saniye boyunca ya da kişi kendini rahat hissettiği süre boyunca devam ettirilebilir. Germe hareketleri arasında ayak parmaklarına dokunma, kobra duruşu ve çocuk duruşu sayılabilir. 

Ergonomi: Bel ağrısının önlenmesi ve hafifletilmesi için çalışma alanlarının mutlaka omurga alanlarını korumayı sağlayacak şekilde ergonomik olarak tasarlanması gerekir. Bu sayede kişinin gerek bilgisayar monitörünü görmek gerek mouse kullanmak için öne doğru eğilmesi ya da kambur bir şekilde oturması gerekmez. Ayrıca kullanılan masa ve sandalye beli desteklemeli ve ayakların sıkıca yere basmasına izin vermelidir.

Bel ağrısından kurtulmak için akupunktur, masaj, spinal manipülasyon, PRP ve proloterapi enjeksiyonları gibi tamamlayıcı tıp tedavi yöntemlerinden yararlanılabilir.